&lt;h2&gt;&lt;span style=&quot;color: #ccffff;&quot;&gt;โรคเริมที่อวัยวะเพศ&lt;/span&gt;&lt;/h2&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;p&gt;เริม&amp;nbsp;(Herpes simplex) เป็นโรคติดต่อจากเชื้อไวรัส เกิดบริเวณผิวหนังและเยื่อเมือก ทำให้เกิดตุ่มใสเล็ก ๆ หายได้เองแต่มักติดเชื้อซ้ำ เริมพบได้ในคนทุกเพศทุกวัยโดยเฉพาะวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ ปัจจัยต่าง ๆ เช่น สุขอนามัยที่ไม่ดี และการอยู่ในชุมชนแออัดจะเพิ่มโอกาสการติดเชื้อในทารก หากเชื้อไวรัสแพร่เข้าสู่กระแสเลือดและกระจายไปอวัยวะต่าง ๆ กรณีรุนแรงสามารถนำไปสู่การเสียชีวิตได้&amp;nbsp;&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&amp;nbsp;&lt;/p&gt;
&lt;h2&gt;&lt;span style=&quot;color: #ccffff;&quot;&gt;สาเหตุของโรคเริม&lt;/span&gt;&lt;/h2&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;p&gt;โรคเริมเกิดจากการติดเชื้อไวรัสเริม&amp;nbsp;หรือ&amp;nbsp;เฮอร์ปีส์ซิมเพล็กซ์&amp;nbsp;(Herpes simplex virus &amp;ndash; HSV) ก่อให้เกิดตุ่มน้ำบนผิวหนัง มี 2 ชนิด ได้แก่&amp;nbsp;ไวรัสเริมชนิดที่ 1&amp;nbsp;หรือ&amp;nbsp;เอชเอสวี-1&amp;nbsp;(Herpes simplex virus 1 หรือ HSV-1) และไวรัสเริมชนิดที่ 2&amp;nbsp;หรือ&amp;nbsp;เอชเอสวี-2&amp;nbsp;(Herpes simplex virus 1 หรือ HSV-2) ทำให้เกิดการติดเชื้อบริเวณผิวหนังทั่วไป ช่องปาก อวัยวะเพศ และเยื่อเมือกต่าง ๆ โดยเชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 1 จะทำให้เกิดอาการที่ปากมากกว่าที่อวัยวะเพศ ขณะที่เชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 2 จะเกิดอาการที่อวัยวะเพศมากกว่าที่ปาก&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;โรคเริมติดต่อผ่านทางรอยแผลบนผิวหนังหรือทางเยื่อเมือก (เช่น เยื่อบุตา ช่องปาก องคชาต ช่องคลอด ปากมดลูก ทวารหนัก) จากน้ำลายหรือสิ่งคัดหลั่ง การใช้สิ่งของร่วมกัน การกิน การจูบ หรือจากการป้ายมือที่มีเชื้อที่ตา ดังนั้น ผู้ที่คลุกคลีอยู่ด้วยกัน เช่น สามีภรรยา สมาชิกในครอบครัว เด็กในโรงเรียน หรือในสถานรับเลี้ยงเด็ก จะมีโอกาสติดเชื้อเริมได้ง่าย เชื้อติดต่อได้ไม่ว่าจะแสดงอาการหรือไม่&amp;nbsp;&amp;nbsp;&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;ระยะฟักตัวใช้เวลาประมาณ 2-20 วันหลังการติดเชื้อในการแสดงอาการ เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกาย เชื้อจะแบ่งตัวทำให้ผิวหนังเกิดอาการบวมเป็นตุ่มน้ำและเกิดการอักเสบ อาการอาจหายแต่เชื้อเริมจะซ่อนในปมประสาท (เชื้อจะอยู่ตลอดชีวิต โดยรอให้มีปัจจัยต่าง ๆ มากระตุ้นแล้วจึงแสดงอาการ) เมื่อมีปัจจัยกระตุ้น เช่น เป็นไข้ ถูกแดดจัด ร่างกายอ่อนแอ วิตกกังวล เครียด มีประจำเดือน ตั้งครรภ์ ได้รับบาดเจ็บหรือผ่าตัด ทำฟัน ภูมิคุ้มกันตกต่ำ เป็นต้น เชื้อเริมที่แฝงอยู่ตัวอยู่จะแบ่งตัวและกำเริบซ้ำ (Reactivation)&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;โรคนี้สามารถเป็นซ้ำได้บ่อย ๆ อาจเป็นซ้ำได้ถึงปีละ 3 ครั้ง แต่จะค่อย ๆ ลดไปเมื่ออายุมากขึ้น โดยเริมที่ริมฝีปากจะมีอัตราการเกิดเป็นซ้ำประมาณ 20-40% ส่วนเริมที่อวัยวะเพศจะมีอัตราการเกิดเป็นซ้ำประมาณ 80% ซึ่งอาการจะรุนแรงน้อยกว่าและหายเร็วกว่าครั้งแรก&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&amp;nbsp;&lt;/p&gt;
&lt;h2&gt;&lt;span style=&quot;color: #ccffff;&quot;&gt;&lt;strong&gt;อาการของโรคเริม&lt;/strong&gt;&lt;/span&gt;&lt;/h2&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;p&gt;อาการของโรคจะขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่ติดเชื้อ อายุ ภูมิคุ้มกันของผู้ติดเชื้อ และชนิดของเชื้อไวรัสที่ติด ในการติดเชื้อครั้งแรก ผู้ป่วยมักจะมีภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ (เช่น เป็นไข้ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อย) อาการของโรคเริมที่พบได้บ่อย ๆ ได้แก่&lt;/p&gt;
&lt;ol&gt;
&lt;li&gt;&lt;strong&gt;เริมที่ผิวหนัง &lt;/strong&gt;มักเป็นซ้ำ บริเวณรอยโรคมักมีอาการปวดแสบปวดร้อนนำมาก่อนประมาณ 30 นาที ถึง 48 ชั่วโมง จะมีตุ่มน้ำใสขึ้นเป็นกลุ่ม โดยรอบจะมีผื่นแดง มักจะหายไปได้เองใน 1-2 สัปดาห์ ด้วยลักษณะของตุ่ม ชาวบ้านจึงเรียกโรคนี้ว่า &amp;ldquo;ขยุ้มตีนหมา&amp;rdquo; ตำแหน่งที่พบบ่อย ได้แก่ ริมฝีปาก แก้ม จมูก ตา หู ทวารหนัก อวัยวะเพศ&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;&lt;strong&gt;เริมในช่องปาก&lt;/strong&gt;&amp;nbsp;มักมาจากการติดเชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 1 พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ มีอาการเจ็บคอ มีแผลที่ลิ้น กระพุ้งแก้มและเหงือก อาจมีไข้ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามตัวร่วมด้วย บางรายอาจเกิดแผลเปื่อยในช่องปาก เรียกว่า &amp;ldquo;เริมในช่องปากชนิดเป็นซ้ำ&amp;rdquo; บางรายอาจมีแผลเริมขึ้นที่ใบหน้าหรือจมูกได้ แผลเริมเหล่านี้มักจะหายไปได้เอง แต่อาจติดเชื้อซ้ำได้อีก&amp;nbsp;&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;&lt;strong&gt;เริมที่อวัยวะเพศ&amp;nbsp;&lt;/strong&gt;มักเป็นสาเหตุของแผลที่อวัยวะเพศ ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 2 การติดเชื้อครั้งแรกจะมีไข้ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย และเกิดผื่นตุ่มขึ้นที่บริเวณอวัยวะเพศ&amp;nbsp;สามารถติดเชื้อซ้ำได้&amp;nbsp;การติดเชื้อซ้ำอาจไม่แสดงอาการ แต่เชื้อยังแพร่ให้ผู้อื่นได้&lt;/li&gt;
&lt;/ol&gt;
&lt;p&gt;&amp;nbsp;&lt;/p&gt;
&lt;h3&gt;&lt;span style=&quot;color: #ccffff;&quot;&gt;&lt;strong&gt;ภาวะแทรกซ้อนของโรคเริม&lt;/strong&gt;&lt;/span&gt;&lt;/h3&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;p&gt;ส่วนใหญ่โรคเริมจะได้เองภายใน 1-2 สัปดาห์ โดยอาการอาจกำเริบขึ้นเป็นครั้งคราว จะมีเพียงส่วนน้อยที่มีภาวะแทรกซ้อนต่อไปนี้&lt;/p&gt;
&lt;ul&gt;
&lt;li&gt;หนองพุพอง&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ถ้าเริมขึ้นที่ตาอาจทำให้กระจกตาอักเสบ หากรุนแรงอาจทำให้ตาบอด&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;เด็กที่เป็นเริมในช่องปากอาจมีภาวะขาดน้ำ&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;เริมที่อวัยวะเพศในผู้หญิง เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปากมดลูก&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;เชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 1 อาจเข้าเส้นประสาทใบหน้า ทำให้เป็นอัมพาตใบหน้าครึ่งซีก&lt;/li&gt;
&lt;/ul&gt;
&lt;p&gt;มักพบภาวะแทรกซ้อนรุนแรงในทารกแรกเกิด โดยภาวะแทรกซ้อนรุนแรงที่อาจพบได้ คือ&lt;/p&gt;
&lt;ul&gt;
&lt;li&gt;ในเด็กที่เป็นโรคผิวหนังอักเสบจากภูมิแพ้ การติดเชื้ออาจทำให้มีผื่นตุ่มขึ้นแบบกระจายทั่วไป รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;การติดเชื้อเริมชนิดแพร่กระจาย ทำให้ผื่นตุ่มกระจายไปสู่อวัยวะต่าง ๆ เช่น สมอง ปอด ระบบทางเดินอาหาร ตับ ม้าม ไต ต่อมหมวกไต ไขกระดูก เป็นต้น อาการรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตหรือตาบอดในผู้ป่วยบางราย&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ในผู้หญิงตั้งครรภ์&amp;nbsp;อาจเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ทารกเป็นโรคเริมแต่กำเนิด&amp;nbsp;&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;สมองอักเสบ&amp;nbsp;เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 1&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;เยื่อหุ้มสมองอักเสบ มักหายเองได้ในไม่กี่วัน&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;หลอดอาหารอักเสบ&amp;nbsp;พบในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ จะมีอาการเจ็บในขณะกลืน&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ตับอักเสบ มักไม่รุนแรง&lt;/li&gt;
&lt;/ul&gt;

&lt;h2&gt;&lt;span style=&quot;color: #ccffff;&quot;&gt;&lt;strong&gt;การวินิจฉัยโรคเริม&lt;/strong&gt;&lt;/span&gt;&lt;/h2&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;p&gt;แพทย์สามารถวินิจฉัยโรคเริมได้จากประวัติอาการ การตรวจร่างกาย และจากลักษณะตุ่มน้ำ แต่ในบางรายซึ่งมีอาการไม่ชัดเจน แพทย์อาจตรวจหาเชื้อด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น การขูดแผลนำเนื้อเยื่อไปย้อมสี การตรวจหาสารก่อภูมิต้านทาน (แอนติเจน) หรือดีเอ็นเอของเชื้อเริมจากแผลหรือสิ่งคัดหลั่ง การทดสอบทางน้ำเหลืองเพื่อหาระดับสารภูมิต้านทาน (แอนติบอดี)&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&amp;nbsp;&lt;/p&gt;
&lt;h2&gt;&lt;span style=&quot;color: #ccffff;&quot;&gt;วิธีรักษาโรคเริม&lt;/span&gt;&lt;/h2&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;p&gt;ถ้าผู้ป่วยมีอาการแสดงชัดเจน แพทย์จะให้การรักษาตามอาการ ร่วมไปกับการให้ยาต้านไวรัส ช่วยลดความรุนแรงของโรค ช่วยให้หายเร็วขึ้น และลดโอกาสการแพร่เชื้อให้ผู้อื่น แต่มักจะไม่ได้มีผลในการป้องกันการกำเริบซ้ำ เพราะยาต้านไวรัสไม่สามารถกำจัดเชื้อไวรัสที่แฝงตัวอยู่ในปมประสาทได้ ส่วนในรายที่มีอาการแสดงไม่ชัดเจน ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจวินิจฉัย ซึ่งวิธีการรักษาโรคนี้ที่สำคัญคือการให้ยาต้านไวรัส ซึ่งมีแนวทางดังนี้&lt;/p&gt;
&lt;ol&gt;
&lt;li&gt;โรคเริมส่วนใหญ่มักมีอาการไม่รุนแรง หายได้เองภายใน 1-2 สัปดาห์&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;เริมที่ขึ้นบริเวณตาควรรีบไปพบจักษุแพทย์ภายใน 24 ชั่วโมง&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;แพทย์จะให้รับประทานยาอะไซโคลเวียร์ (Acyclovir) สำหรัยผู้ติดเชื้อเริม โดยให้ปริมาณและวิธีการทานยาที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับจุดที่เกิด ประเภท และเงื่อนไขทางร่างกายของแต่ละคน&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ในผู้ป่วยโรคเริมที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ แพทย์จะให้ยาต้านไวรัสชนิดอื่น เช่น&amp;nbsp;แฟมซิโคลเวียร์&amp;nbsp;(Famciclovir) หรือให้วาลาไซโคลเวียร์&amp;nbsp;(Valaciclovir)&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ในรายที่สงสัยว่ามีภาวะแทรกซ้อน มีการติดเชื้อในทารกแรกเกิด หรือเป็นโรคเริมชนิดแพร่กระจาย แพทย์จะรับตัวผู้ป่วยไว้รักษาในโรงพยาบาล และให้ยาอะไซโคลเวียร์ฉีดเข้าหลอดเลือดดำนาน 10-14 วัน&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;หญิงตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อเริมครั้งแรกที่ช่องคลอดในระยะใกล้คลอด แพทย์จะแนะนำให้ผ่าคลอดทางหน้าท้อง&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;สำหรับยาทา ในปัจจุบันยังไม่มียาชนิดใดที่ได้ผลดีกับโรคนี้ ยาทาอาจจะได้ผลดีในแง่ลดอาการปวด ทำให้ผื่นแห้งเร็ว ซึ่งยาที่นิยมใช้ก็คือ ครีมอะไซโคลเวียร์ ที่ใช้ได้ผลเฉพาะกับเริมที่เป็นครั้งแรก&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ครีมพญายอสามารถช่วยรักษาเริมที่อวัยวะเพศที่เป็นครั้งแรกได้เช่นกัน อย่างไรก็ตาม เริมที่กำเริบซ้ำจะใช้ยาทาไม่ได้ผล ต้องใช้ยารับประทานเท่านั้น&lt;/li&gt;
&lt;/ol&gt;
&lt;p&gt;&amp;nbsp;&lt;/p&gt;
&lt;p&gt;&lt;span style=&quot;color: #ffffff;&quot;&gt;คำแนะนำทั่วไปและการดูแลตนเองเมื่อเกิดโรคเริม&amp;nbsp;มีดังนี้&lt;/span&gt;&lt;/p&gt;
&lt;ul&gt;
&lt;li&gt;พักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังอย่างสม่ำเสมอ และหลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นให้เริมเกิดเป็นซ้ำ เช่น อารมณ์เครียด ถูกแดดจัด ร่างกายอ่อนแอ เป็นต้น&amp;nbsp;&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ควรดื่มน้ำสะอาดอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ไม่ใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;รักษาสุขอนามัยพื้นฐาน เพื่อป้องกันการติดเชื้อในอวัยวะอื่น ๆ และป้องกันการแพร่เชื้อให้ผู้อื่น&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้อื่น&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ตัดเล็บให้สั้น ไม่แกะเกา และอาบน้ำฟอกสบู่ให้สะอาด&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ทำความสะอาดผื่นด้วยสบู่ฆ่าเชื้อ ใช้ผ้าก๊อซชุบน้ำเกลือหรือน้ำต้มสุกประคบทำความสะอาดแผล&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;เมื่อมีอาการปวดหรือคัน ให้รับประทานยาแก้ปวด และยาบรรเทาอาการคัน ควรปรึกษาแพทย์ก่อนซื้อยามาใช้เอง&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ผู้เป็นเริมที่อวัยวะเพศ ควรสวมใส่เสื้อผ้า กางเกงชั้นใน ที่หลวมสบาย&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ควรตรวจกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ชนิดอื่น ๆ ที่อาจพบร่วมด้วย เช่น เอดส์ ซิฟิลิส&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ผู้ป่วยที่เป็นโรคเริมที่ปากมดลูก ควรตรวจคัดกรองหามะเร็งปากมดลูกระยะแรกปีละ 1 ครั้ง&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ถ้าพบว่าเป็นเริมที่อวัยวะเพศในขณะตั้งครรภ์หรือใกล้คลอดควรแจ้งให้แพทย์ทราบด้วย&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ควรรีบไปพบแพทย์เมื่อมีตุ่มพองลุกลามมาก มีไข้สูงหรือไข้ไม่ลด เริ่มมีอาการทางดวงตา หรือเมื่อมีความกังวล&lt;/li&gt;
&lt;/ul&gt;
&lt;h2&gt;&lt;span style=&quot;color: #ccffff;&quot;&gt;วิธีป้องกันโรคเริม&lt;/span&gt;&lt;/h2&gt;
&lt;hr /&gt;
&lt;p&gt;เนื่องจากผู้ติดเชื้อเริม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการติดเชื้อซ้ำ ผู้ป่วยมักไม่มีอาการแสดง แต่สามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้ โดยเชื้ออาจมีอยู่ในน้ำตา น้ำลาย คอหอย อวัยวะเพศ ทวารหนัก ท่อปัสสาวะ การป้องกันการติดเชื้อเริมจึงเป็นเรื่องค่อนข้างยาก เพราะไม่มีทางแยกออกได้ว่าใครบ้างที่เป็นผู้ติดเชื้อ อย่างไรก็ตาม เพื่อลดโอกาสเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ควรปฏิบัติดังนี้&lt;/p&gt;
&lt;ul&gt;
&lt;li&gt;หลีกเลี่ยงการเที่ยวผู้ให้บริการทางเพศ และมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนหลายคน&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;หลีกเลี่ยงการสัมผัสแผล น้ำลาย หรือสิ่งคัดหลั่งของผู้ป่วย&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;หลีกเลี่ยงการใช้สิ่งของเครื่องใช้ร่วมกับผู้อื่น&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ควรรักษาสุขอนามัยพื้นฐาน รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบทั้งห้าหมู่ในทุก ๆ วัน นอนหลับพักผ่อนให้เพียง และหลีกเลี่ยงความเครียด&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;การรับประทานยาต้านไวรัสทุกวันสามารถช่วยลดการแพร่เชื้อได้ แต่ควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ยา&lt;/li&gt;
&lt;li&gt;ในปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนป้องกันโรคเริม&lt;/li&gt;
&lt;/ul&gt;